كودكان و خشونت در تلویزیون
تلویزیون می تواند عامل مؤثری در رشد و تحول سیستمهای ارزشی ، و شكل دهنده رفتار باشد ؛ ولی متأسفانه بسیاری از برنامه های تلویزیون مروّج خشونت هستند. با تحقیق در مورد تأثیر برنامه های خشونت آمیز تلویزیون بر كودكان و نوجوانان ، معلوم شده است كه آنها :
1- ترس از خشونت ندارند؛
2- به تدریج می پذیرند كه خشونت راهی برای حل مشكل است ؛
3- به تقلید خشونت می پردازند؛
4- ناخودآگاه با شخصیت های خاصی چه قربانیان و چه قربانی كنندگان همانند سازی می كنند. لازم به ذكر است كه همانند سازی ، ناآگاهانه و بسیار خطرناك است ولی الگو برداری آگاهانه است .
مشاهده خشونت در برنامه های تلویزیونی باعث پرخاشگری در كودكان می شود. گاهی اوقات حتی دیدن یك برنامه خشونت آمیز می تواند پرخاشگری را افزایش دهد. كودكانی كه مكرراً نمایشهایی پر از خشونت را تماشا می كنند و ازاین كار منع هم نمی شوند، به احتمال زیاد ، به تقلید آنچه می بینند می پردازند.
اثر خشونت تلویزیونی ممكن است فوراً در رفتار یا گفتار كودك نمودار شود و یا سالها بعد خود را نشان دهد. البته خشونت تلویزیونی تنها علت پرخاشگری یا رفتار خشونت آمیز نیست ولی از عوامل مهم تلقی می شود.والدین می توانند با استفاده از راههای پیشنهاد شده ی زیر كودكان خود را از خشونت مفرط تلویزیونی محافظت كنند.
1- به برنامه هایی كه كودكان می بینند توجه كنید و بعضی از آنها را همراه كودك خود ببینید. چنانچه كودك خود را به هنگام تماشای برنامه های خاص تلویزیونی همراهی كنید ، می توانید سؤالهای او را بهتر برایش توضیح دهید و جلوی كج فهمی او را بگیرید.
2- زمان تماشای برنامه های تلویزیونی را محدود كنید. توجه داشته باشید كه تلویزیون را نباید دراتاق خواب بچه ها قرار دهید. با این عمل خود باعث می شوید كه كودك با اثرات منفی برنامه های خشونت آمیز تلویزیونی ، به خواب نرود ؛ همچنین نظم ساعت خواب و بیداری او مختل نمی شود.
3- به كودكان خود تذكر بدهید كه اگر چه هنرپیشه حقیقتاً مجروح نشده یا به قتل نرسیده است ، لكن این گونه خشونتها در دنیای واقعی یا بسیار دردناك است یا منجر به مرگ می شود.
4- هنگامی كه برنامه های خشونت آمیز پخش می شود، یا كانال را عوض كنید یا تلویزیون را خاموش كنید. توضیح دهید كه مشكل آن برنامه چیست و به گونه ای با منطق درخور فهم كودك ، آسیب و ضرر موجود در آن برنامه را توضیح دهید تا میل كودك یا اصرار او برای تماشای این گونه برنامه ها كاهش یابد.
5- در حضور بچه ها صحنه های خشونت آمیز را تأیید نكنید و بگویید كه بدترین شیوه برای حل یك مشكل، روش خشونت آمیز است.
6- تأثیر همسن و سالان و دوستان و همكلاسی ها باید به حداقل برسد. به این منظور با والدین بچه های دیگر تماس بگیرید و در مورد نوع برنامه ها ی تلویزیون و مدت زمان مناسب برای تماشای تلویزیون توافق كنید.
والد ین با استفاده از این روشها می توانند اثر مخرب تلویزیون را در دیگر حیطه های زندگی از قبیل شكل گیری ها و قالب پذیری های جنسیتی یا نژادی پیشگیری كنند. مدت تماشای تلویزیون توسط كودكان ، جدا ازمحتوای آن باید كم شود چون كودكان را از پرداختن به فعالیت های مفید دیگر از قبیل مطالعه، بازی با دوستان و رشد و پرورش علائق خود باز می دارد.
اگر والدین در امر محدود كردن كودكان خود مشكل دارند یا نگرانی هایی در باب چگونگی رفتار خود در مقابل واكنش های كودك نسبت به برنامه های تلویزیونی دارند، می بایست با یك روان شناس كودك و نوجوان مشاوره كنند و از رهنمودها و تجارب او برخوردار شوند.
